Nieuws
Perscommuniqués
Colloquium
Laatste 5 gegevensbanken
Publicaties
Om de transparantie en informatieverstrekking te bevorderen, publiceert het FPB regelmatig de methoden en resultaten van zijn werkzaamheden. De publicaties verschijnen in verschillende reeksen, zoals de Vooruitzichten, de Working Papers en de Planning Papers. Sommige rapporten kunnen ook hier geraadpleegd worden, evenals de nieuwsbrieven van de Short Term Update die tot 2015 werden gepubliceerd. U kunt op thema, publicatietype, auteur en jaar zoeken.
Het Vlaamse Gewest hervormde zijn belasting op inverkeerstelling en zijn jaarlijkse verkeersbelasting voor personenwagens in respectievelijk 2012 en 2016. We tonen aan dat deze hervormingen een versnelde, maar kleine, daling heeft veroorzaakt in de CO2-emissiefactoren van nieuwe wagens verkocht in Vlaanderen.
Working Papers - Working Paper 10-24 (en), (nl),
Dit document geeft een niet-technische beschrijving van het PLANET- en het CASMO-model. Aan de hand van het referentiescenario voor de doorrekening van de partijprogramma’s worden de belangrijkste modelresultaten overlopen. Tot slot geven we de resultaten van enkele illustratieve beleidsscenario’s.
Working Papers - DC2024_WP_07 (fr), (nl),
In dit rapport wordt met behulp van het PLANET-model de impact onderzocht van een alternatief treinaanbod op de vraag naar reizigersvervoer tegen 2040. Hiervoor worden de resultaten van verschillende alternatieve scenario’s vergeleken met het referentiescenario van de transportvooruitzichten gepubliceerd in april 2022.
Rapporten - Rep_12889 (nl),
Het doel van dit rapport is om de effecten op de vraag naar goederenvervoer te bestuderen van de afschaffing van de teruggave van de accijnzen voor professionele diesel, met behulp van het PLANET-model. De analyse vergelijkt de resultaten die in april 2022 werden gepubliceerd in de Transportvooruitzichten voor België met een variant gebaseerd op de afschaffing van deze regeling voor vrachtwagens vanaf 2025 (t+1 in het model).
Rapporten - REP_PLANET_12888 (fr),
Peri-urbanisatie, een belangrijke factor in de ontwikkeling van grote agglomeraties sinds het midden van de twintigste eeuw, blijft meer dan ooit een rol spelen in de nabije toekomst. Dit demografisch en geografisch fenomeen heeft grote gevolgen op het vlak van transport, die niet altijd gemakkelijk rechtstreeks te kwantificeren zijn. Een scenario waarin dit fenomeen versnelt, licht een tipje van de sluier op van de significante lokale effecten die schuilgaan achter een beperkte globale impact.
Artikels - Article 017 (fr), (nl),
Peri-urbanisatie is een bekend fenomeen in de westerse samenleving. Het brengt het risico met zich mee dat de vraag naar vervoer aan de rand van en naar stedelijke centra toeneemt, wat in strijd is met duurzaamheidsdoelstellingen. Deze studie werpt licht op het verband tussen peri-urbanisatie en de vraag naar vervoer. Er worden twee demografische scenario’s bekeken die zich onder en boven het referentiescenario van de Transportvooruitzichten van april 2022 bevinden. Hun effect op de vraag naar vervoer wordt geanalyseerd.
Working Papers - Working Paper 06-23 (fr),
We presenteren een TCO-analyse (Total Cost of Ownership) van nieuwe wagens verkocht in België, opgedeeld per marktsegment en aandrijflijn. We maken hierbij het onderscheid tussen wagens verkocht aan particulieren en bedrijfswagens. Hoewel de mediane TCO van elektrische wagens lager is dan de mediane TCO van conventionele aandrijflijnen in verschillende marktsegmenten, is er een aanzienlijke overlap in de TCO's van verschillende aandrijflijnen in elk marktsegment. Het is daarom belangrijk om te kijken naar de volledige verdeling van de TCO.
Working Papers - Working Paper 05-23 (en), (nl),
De wet houdende de fiscale en sociale vergroening van de mobiliteit van 25 november 2021 schaft de aftrekbaarheid in de vennootschapsbelasting af voor alle bedrijfswagens behalve voor wagens zonder CO2 uitstoot. Het belangrijkste effect van de belastinghervorming is een versnelde elektrificatie van het bedrijfswagenpark en een versnelde daling van de CO2-uitstoot. In vergelijking met het scenario zonder hervorming leidt de hervorming tot een toename van de netto belastinginkomsten met ongeveer 1 miljard euro op jaarbasis.
Working Papers - Working Paper 06-22 (en), (nl),
Het Federaal Planbureau publiceert, in samenwerking met de FOD Mobiliteit en Vervoer, zijn vooruitzichten voor de transportvraag in België bij ongewijzigd beleid. Deze vijfde editie bevestigt het scenario van een verzadiging van de vraag naar personenvervoer, dat in de vorige editie ook al werd geschetst. Het goederenvervoer blijft sterk groeien, aangedreven door de internationale handel. Het wegvervoer blijft dominant voor zowel personen als goederen. Deze evoluties leiden tot een daling van de gemiddelde snelheden op het wegennet, vooral rond de agglomeraties Antwerpen en Gent. De uitstoot van broeikasgassen en lokale polluenten daalt sterk in projectie door de verbetering van de milieuprestaties en de elektrificatie van het park van personenauto’s.
Vooruitzichten - FORTRANSP_22 (fr), (nl),
Het Federaal Planbureau (FPB) maakt om de drie jaar langetermijnvooruitzichten voor de transportvraag in België in samenwerking met de FOD Mobiliteit en Vervoer. De hypothesen die aan deze vooruitzichten ten grondslag liggen, worden gezamenlijk bepaald door het FPB en de FOD Mobiliteit en Vervoer. Dit rapport beschrijft in het kort de belangrijkste hypothesen en updates die zijn voorgesteld voor de ontwikkeling van de vooruitzichten voor de transportvraag die in april 2022 zijn gepubliceerd.
Rapporten - REP_12622 (fr), (nl),
Op deze Europese dag van de Statistiek willen we u graag kennis laten maken met de nieuwe nieuwsbrief van het Interfederaal Instituut voor de Statistiek (IIS), waarvan het Planbureau deel uitmaakt. Via deze nieuwsbrief wil het IIS professionele gebruikers van officiële statistieken tweemaal per jaar een overzicht geven van zijn activiteiten.
Andere publicaties - IIS 01 (fr), (nl),
Hoewel zelfrijdende auto's belangrijke voordelen kunnen opleveren voor de verkeersveiligheid, mogen we niet blind zijn voor andere effecten: volledige automatisering zal waarschijnlijk leiden tot een toename van het autoverkeer, grotendeels voor vervoer dat geen verband houdt met pendelen. Dit zal leiden tot een verdere daling van de snelheid op de wegen in de gebieden die nu al het meest te lijden hebben van de congestie.
Artikels - Article 009 (en), (fr), (nl),
Deze working paper beschrijft de voornaamste evoluties in de consumptieve bestedingen van de huishoudens voor vervoer in België. Daarvoor werd een beroep gedaan op verschillende gegevensbronnen: enerzijds de gegevens uit de nationale rekeningen over de consumptieve bestedingen van de gezinnen (INR, Eurostat) en anderzijds de resultaten van de Huishoudbudgetonderzoeken (Statbel).
Working Papers - Working Paper 01-21 (fr),
Door een combinatie van “stok” maatregelen (een veralgemeende kilometerheffing) en “wortel” maatregelen (het ondersteunen van carpooling) zou de bezettingsgraad van auto’s in België kunnen toenemen van 1,44 tot 1,5. Deze relatief beperkte toename vloeit vooral voor uit het relatief klein aandeel van verplaatsingen waarvoor een toename van de bezettingsgraad een realistische optie is, en uit sommige ongemakken die gepaard gaan met de organisatie van carpooling. Toch kan deze combinatie van maatregelen leiden tot een merkbare verbetering van de verkeerssituatie op de plaatsen en tijdstippen waar de congestie het hoogste is.
Artikels - Article 006
Het doel van dit rapport is telewerk als mogelijke oplossing voor het mobiliteitsvraagstuk vanop een zekere afstand te bekijken. Naast de hernieuwde belangstelling voor telewerk in het publieke debat en de sterke nadruk die erop gelegd wordt sinds het begin van de COVID-19-epidemie, is het hier de bedoeling om met behulp van betrouwbare bronnen en beproefde modellen het verband tussen een uitbreiding van telewerk en de vermindering van de transportvraag te objectiveren. Het PLANET-model van het Federaal Planbureau werd aangepast om in zijn langetermijnprojecties expliciet rekening te houden met de evoluties in het telewerk.
Working Papers - Working Paper 06-20 (fr),
De gezondheidsmaatregelen die genomen zijn door de overheden om de risico’s van de COVID-19-epidemie te beperken hebben tot een forse daling geleid van de transportvraag in België. Die daling heeft verschillende oorzaken die gaan van aanzienlijke beperkingen op de individuele verplaatsingen tot de onrechtstreekse impact via de economie. Tijdens de strikte lockdown van april 2020 wordt het aantal afgelegde kilometers door personen (reizigerskilometers of rkm) 60 % lager geschat dan tijdens een normale aprilmaand. De geraamde daling is minder groot voor het goederenvervoer, waarvoor ongeveer een derde van het normale aantal tonkilometers (tkm) afgelegd in België niet werd gerealiseerd. Tijdens de maand mei zorgde de geleidelijke versoepeling van de maatregelen ervoor dat de verplaatsingen opnieuw toenamen, met een kleinere daling van de afgelegde afstanden: -37 % rkm voor het personenvervoer en -20 % tkm voor het goederenvervoer ten opzichte van een normale meimaand.
Artikels - Article 005
Dit rapport kwantificeert de marginale externe transportkosten (congestie- en milieukosten) aan de hand van het PLANET-model van het Federaal Planbureau en vergelijkt ze met de geheven vervoersbelastingen. Die indicatoren kwamen niet aan bod in de ‘Vooruitzichten van de transportvraag in België tegen 2040’, die in 2019 gepubliceerd werden door het Federaal Planbureau en de FOD Mobiliteit en Vervoer. In die zin vult dit rapport die vooruitzichten aan.
Rapporten - REP 12117 (nl),
PLANET is een model dat werd ontwikkeld door het Federaal PLANbureau en dat de relatie tussen Economie en Transport modelleert. Het model heeft tot doel: een projectie van de transportvraag in België op lange termijn uit te werken, zowel voor het personen- als het goederenvervoer; de effecten van beleidsmaatregelen voor transport te simuleren; een kosten-batenanalyse van die beleidsmaatregelen voor transport op te stellen. Dit methodologisch rapport beschrijft gedetailleerd het PLANET-model en meerbepaald de versie 4.0 die werd gebruikt voor de transportvooruitzichten van januari 2019.
Working Papers - Working Paper 01-20 (en),
We vergelijken de levenscycluskost van elektrische wagens met deze van diesel- en benzine-wagens. “Kleine” elektrische wagens hebben alleen een lagere levenscycluskost voor een levensduur die hoger ligt dan de normale planningshorizon bij de aankoop van auto’s. “Middelgrote” elektrische wagens hebben een lagere levenscycluskost dan conventionele wagens indien de afstand afgelegd over hun totale levensduur lang genoeg is. Voor “grote” elektrische wagens is deze kost zelfs groter voor elke redelijke waarde van de gebruiksprofielen.
Rapporten - REP_VHSTCOBEV_12036 (en),
Deze studie wil de totale kostprijs van de belangrijkste inefficiënties in de Belgische transportfiscaliteit kwantificeren. Daartoe berekenen we de welvaartswinsten van een ideale, optimaal belasting/subsidiesysteem over de ganse transportmarkt (d.i. we bekijken privaat wegvervoer in samenhang met publiek transport). We vinden een totale welvaartskost van congestie gelijk aan 2,3 miljard euro, waarvan 1,3 miljard tijdwinsten voor weggebruikers. Een belangrijk deel van de welvaartswinsten bestaat uit het wegnemen van marktverstoringen van huidige subsidies allerhande.
Working Papers - Working Paper 09-19 (en), (fr), (nl),
In het kader van een samenwerkingsakkoord tussen het Federaal Planbureau en de FOD Mobiliteit en Vervoer maakt het Federaal Planbureau om de drie jaar langetermijnvooruitzichten voor de transportvraag in België. Deze oefening is de vierde in de reeks en heeft tot doel een projectie bij ongewijzigd beleid uit te werken die het mogelijk maakt de algemene trends op lange termijn te onderscheiden, elementen aan te reiken waarop een transportbeleid kan steunen en de impact van transportmaatregelen te bestuderen.
Vooruitzichten - FORTRANSP_19 (fr), (fr), (nl), (nl),
Het nieuwe wagenparkmodel voor België, het CAr Stock MOdel (CASMO), dat gekoppeld is aan het nationaal langetermijnmodel voor transport, PLANET, is als volgt gestructureerd: (a) Het gewenste wagenpark wordt berekend als een functie van de bevolking en het bbp per capita. (b) De waarschijnlijkheid dat een auto uit omloop wordt genomen wordt berekend als functie van de leeftijd van de auto en van de totale kilometerstand. Het gewenste wagenpark wordt dan vergeleken met het overblijvend wagenpark, en dat bepaalt de totale aankopen van nieuwe auto’s in een gegeven jaar. (c) Voor de opsplitsing van de totale verkopen per emissie-klasse, gebruiken we parameters van een discrete keuzemodel dat geschat werd aan de hand van een "uitgedrukte voorkeur" onderzoek. We kalibreren het model om de realiteit van de Belgische markt in onze referentieperiode weer te geven. (d) De output van het model wordt geïntegreerd in een nieuw wagenpark, dat wordt geaggregeerd in functie van de emissieklasse van de auto’s. (e) Er zijn meerdere elementen die nu een barrière vormen voor een groter marktaandeel voor elektrische en hybride auto’s; deze zullen in de toekomst echter waarschijnlijk grotendeels verdwijnen. Om rekening te houden met deze veranderingen hebben we een alternatieve benadering geïmplementeerd waarbij de gepercipieerde aankoopkosten dalen doorheen de tijd. Deze benadering kan ook gebruikt worden om te verkennen hoe ver de subjectieve kosten zouden moeten dalen om een gegeven marktaandeel te bereiken.
Working Papers - Working Paper 01-19 (en),
Transportmodellen die worden gebruikt voor langetermijnvooruitzichten zouden de impact van gedeelde, geautomatiseerde en elektrische vervoerswijzen moeten weerspiegelen. Deze paper heeft tot doel lessen te trekken uit de bestaande literatuur rond het modelleren van het wagenpark om het PLANET-model – dat wordt gebruikt om vooruitzichten van de transportvraag in België op te stellen – verder te verbeteren.
Het PLANET-model kan nu al gemakkelijk gebruikt worden om de impact voor te stellen van gedeelde en geautomatiseerde wagens op de opportuniteitskosten van de reistijd, de bezettingsgraad en het aantal jaarlijks afgelegde kilometers van wagens.
Working Papers - Working Paper 08-17 (en),
In 2012 waren transportgerelateerde fiscale uitgaven in de personenbelasting goed voor ongeveer 1,9 miljard euro. Daarvan is 1,5 miljard euro toe te schrijven aan het regime voor salariswagens. Dat laatste cijfer komt neer op 4,3 % van de totale ontvangsten van de personenbelasting. Dat een dergelijke omvangrijke subsidie sterke welvaartsverliezen op de transportmarkt genereert, is in eerder werk (Laine en Van Steenbergen, 2016a) al aan bod gekomen. In deze paper bekijken we het regime van salariswagens in een bredere context. We vragen ons af wat de kost is aan de maatschappij van een extra euro inkomsten via de personenbelasting, wanneer we rekening houden met verstoringen op de verschillende markten die door deze belasting worden beïnvloed. In deze studie bekijken we de arbeidsmarkt en de transportmarkt.
Working Papers - Working Paper 07-17 (en),
In deze Working Paper worden de voornaamste evoluties in de consumptieve bestedingen van de gezinnen voor vervoer in België voorgesteld. Daarvoor wordt een beroep gedaan op verschillende gegevensbronnen: enerzijds de gegevens uit de nationale rekeningen over de consumptieve bestedingen van de gezinnen (Instituut voor de Nationale Rekeningen, Eurostat) en anderzijds de resultaten van de Huishoudbudgetonderzoeken.
De analyse bestaat uit twee hoofdstukken. In het eerste hoofdstuk worden de gegevens uit de nationale rekeningen over de gezinsuitgaven voor vervoer in België beschreven en wordt er aan de hand van de Eurostat-gegevensbank een vergelijking gemaakt tussen de uitgaven in België en die in de buurlanden en de EU28. In het tweede hoofdstuk worden de resultaten van de Huishoudbudgetonderzoeken onder de loep genomen en wordt de analyse verfijnd door voor een gegeven periode de gemiddelde uitgaven van de Belgische gezinnen op te splitsen naar gewest, leeftijdscategorie en inkomenskwartiel van het gezin.
Working Papers - Working Paper 02-17 (fr),
Federaal Planbureau
