Informatie - en Communicatietechnologieën in België : analyse van de economische en sociale impact (25/06/2003)

Dat boek handelt over de informatie - en communicatietechnologieën (ICT) en bestudeert meer bepaald de impact ervan op de economische en sociale organisatie. Daartoe wordt het onderzoek naar de impact van de ICT in verschillende domeinen gevoerd.

Impact van de ICT op de groei

In heel wat landen liggen de ICT aan de basis van een belangrijke economische activiteit. Ze zijn een belangrijke motor voor verandering en innovatie.

Het gaat om één van de sleutelementen die de productiviteitsgroei versnelt en de concurrentiekracht van de ondernemingen verbetert. Meer en meer indicatoren maken het mogelijk om de positie van elk land of elke regio te evalueren in termen van ICT-ontwikkeling en de beleidsbeslissingen in dat domein te sturen. Het gaat erom na te gaan waar België zich situeert op het vlak van de productie en vooral van de diffusie van die technologieën.

Impact van de ICT op de organisatie van de ondernemingen

De geslaagde integratie van de ICT in de ondernemingen vergt een diepgaande reorganisatie van de activiteiten en een aanpassing van de vaardigheden van de werknemers.

Het is vanuit die optiek dat bij de Belgische ondernemingen een gedetailleerde casestudy werd uitgevoerd om de impact van de ICT op de organisatie en de prestaties van die ondernemingen correct te kunnen evalueren.

E-government

De nieuwe informatie - en communicatietechnologieën kunnen worden gebruikt om de burgers en de ondernemingen sneller in contact te brengen met de overheid en om enkele diensten van de overheid on line aan te bieden. Dit is het zogenoemde e-government : het verhoogt de efficiëntie van de administratie en maakt haar werking transparanter.

De mogelijke diensten die in aanmerking komen, zijn talrijk : belastingaangifte - en betaling, identiteitskaart, geboorteakte, betaling van een boete,…

In België wordt momenteel een project ontwikkeld voor elektronische openbare diensten op federaal, gewestelijk en gemeenteniveau. Er werden synergieën tussen die verschillende niveaus ontwikkeld. De geslaagde integratie van die technologieën vereist inderdaad een diepgaande reorganisatie van de administratie die meer rekening houdt met de noden van de gebruikers.

De impact van de ICT op de sociale organisatie en de impact ervan op de sociale cohesie

Heeft de diffusie van de ICT in onze samenleving een impact op de recente toename van de armoede en de dualisering van de maatschappij in Europa en in België of biedt ze, daarentegen, een oplossing voor dat probleem ?

In het kader van dit onderzoek is er een methode van multidimensionele meting van armoede ontwikkeld. De toepassing van deze methode leidt tot de conclusie dat bijna 8% van de huishoudens in een representatieve steekproef van huishoudens in België in 1998, multidimensioneel arm zijn. De armoedekans is met name verhoudingsgewijs hoger voor 'niet-Belgische' huishoudens en huishoudens in Wallonië. Ook wordt aangetoond dat een sociale kloof tussen arme en niet-arme huishoudens grotendeels samenvalt met de 'digital divide'. Daarnaast wordt geargumenteerd dat de positie van die arme huishoudens op de arbeidsmarkt verder achteruitgaat. De reden hiervoor is dat de positie van lager opgeleide personen op de arbeidsmarkt verslechtert als gevolg van de verdergaande implementatie van ICT in het productieproces. De algemene conclusie is dus dat ICT wel degelijk tot sociale en economische uitsluiting aanleiding kunnen geven. Het boek gaat verder uitgebreid in op strategieën die deze ontwikkeling kunnen tegengaan, en de rol die ICT hierin kunnen spelen.